زندگی نامه میرزا جواد آقا ملکی تبریزی


«عالم» بسان نخلی بلند از برکات است که باید چشم انتظار بر «قامت سخاوت» او داشت تا عنایت کند و دامن نیاز انسان را پر از «گوهر معرفت» نماید. با سیرة سبز خود و روح بارانی خویش هماره نزول لطف و محبّت داشته باشد و گاهی با بیان مبین خویش و زمانی با قلم تابناک خود، صفحة‌ دلها را نورافشان نماید.
در این مقال، چشم اطاعت بر هم می‎گذاریم، با گوش جان سخن امام راحل؛ خمینی عزیز را پذیرا می‎شویم که فرمود: «... از علمای معاصر کتب شیخ جلیل القدر، عارف بالله حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی را مطالعه کن».و با هم کتب ایشان را مرور می‎نماییم:
1. «اسرار الصلاه»؛ کتابی که حاوی هزار نکته از اسرار نماز است و بسان استاد اخلاق برای انسانهای آمادة خودسازی محسوب می‎شود. برخی از اسرار طهارت و عبرت و تفکّر را گوشزد می‎کند و به معانی وسوسه و الهام می‎پردازد. با بحث از گناهان کبیره اشاره‎ای به توبه نموده و حضور قلب و حالات ملکوتی آدمی را توضیح می‎دهد.
2. «المراقبات» یا «اعمال السنّه»؛ در این اثر پربها، مقدّمه‎ای کوتاه پیرامون دعا و راز و نیاز به چشم می‎خورد و سپس با قلمی زیبا و گویا، اعمال ماههای مختلف، آثار و برکات روحی و معنوی آنها توضیح داده شده است.
3. «رسالة لقاء الله»؛ کتابی لبریز از نورانیت و معنویت که ره‎پویان راه تهذیب و وارستگی را به قلّة قداست و طهارت روح می‎رساند. معنای «لقاء الله» و آیات مربوط به آن را توضیح داده، از اسم اعظم گفتگو می‎کند و سپس راه موفقیت الهی را برای سالکین بیان می‎نماید.
4. کتابی در فقه
5. رساله‎ای در حج
6. حاشیة فارسی بر «غایة القصوی»

بوی گل را از که جوییم، از گلاب
اینک که فرصت حضور در محضر عارف فرزانه، حاج میرزا جواد آقا ملکی برایمان میسّر نیست، سیرة آسمانی و راه و روش زندگانی و عبادات آن والامقام را از زبان شاگردانش جویا می‎شویم:
آیه الله حاج سید حسین فاطمی:
«او خودش دستوالعمل اخلاقی بود. شب که می‎شد در صحن خانه دیوانه‎وار قدم می‎زد و مترنم بود که:
گر بشکافند سراپای من جز تو نیابند در اعضای من
آخرین حرفش در بیماریش این بود که گفت «الله اکبر» و جان تسلیم کرد.»[1]
محقق ارجمند شیخ محمد رازی:
ایشان ماههای رجب و شعبان را روزه بودند و در مدرسة فیضیه درس اخلاق عمومی می‎گفتند. اکنون که سی سال از رحلت آن عالم ربّانی می‎گذرد، در و دیوار مدرس و فضای مدرسه، صدای حزین و گریان و ناله‎های شوق و سوزان او را به گوش هوش می‎رساند که می‎گوید:
«اللهم ارزقنا التجافی عن دار الغرور و الانا به الی دارالخلود والاستعداد للموت قبل الفوت».
ارتباط وی با حضرت بقیة الله ارواحنا له الفداء بسیار و ملازمتش به تقوا و ورع فراوان بود. مراقبتی بسیار به نوافل و حضور و توجه دایمی فراوان داشت و لحظه‎ای از یاد خداوند بیرون نمی‎رفت.[2]
مرحوم حاج میرزا عبدالله شالچی:
«مرحوم استادم، آیه الله ملکی، اجتهاد فکری و درونی داشت. در برداشتهای درونی قوی بود. ایشان دستورهایی در خوردن، خوابیدن و اعمال و رفتار ارائه می‎دادند که بسیار مؤثر بود و شخصی را پاک و پیراسته کرده، به سوی الله رهنمون می‎‎نمود.
... الان نیز مرقد ایشان - در قبرستان شیخان قم - محل حوایج است. من هر وقت حاجتی داشته باشم بر سر قبر ایشان می‎‎روم.»

وفات
... سرانجام آخرین آفتاب از خورشید حیات و زندگانی اندیشمند عارف، حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی نمایان شد و روز یازدهم ذیحجة سال 1343 قمری فرصت دیدار و هنگام لقاء رخ نشان داد.
چگونگی حضور آن عارف فرهیخته را در ملکوت از زبان فرزانة وارسته، حاج آقا حسین فاطمی آگاه می‎شویم:
روز پنجشنبه، عید قربان بود. صبح، مسجد جمکران رفتم و قبل از ظهر به منزل برگشتم. چون وارد شدم خبر دادند که حاج میرزا جواد آقا جویای احوال شما شده‎اند. چون از کسالت وی اطلاع داشتم بدون هیچ معطلی به خدمتشان رفتم، ایشان به حمام رفته، خضاب بسته و پاک و مطهر در بستر نشسته بودند. در ظاهر منتظر اذان بودند اما انتظار بیش از این مقدار بود. چون ظهر فرا رسید در بستر شروع به اذان و اقامه کردند. با گفتن هر جمله‎ای بهجت بیشتر و آرامش فراوان‎تری سراغ او می‎آمد. پس از اذان، دعای تکبیرات افتتاحیه را ترنم کردند. سپس دو دست را بالا برده تا تکبیرة‎الاحرام بگویند که گویی درهای آسمان برای ورود او گشوده شد لبهایش حرکت کرد و دستها به لرزش افتاد و با آخرین کلام اولین دیدار حاصل شد؛ «الله اکبر»
مرغ روحش از بدن پاکش به سوی عالم قدس پرواز کرد و به سوی یار و محبوب دیرینة خویش، پر کشید.[3]
ساعاتی بعد، مردمان وارسته و رادمردان عرصة تهذیب و اخلاص، پیکر معطر وی را تشییعی باشکوه نمودند و در جوار حرم مطهر حضرت فاطمة معصومه علیها السلام به خاک سپردند.
... اینک دهها سال است که مرقد مرمرین آن مرد ملکوتی در قبرستان شیخان قم با ضریحی از نور، گل دسته‎ای معنوی و گنبدی آسمانی، روشنی بخش دلهای عاشق و روانهای پاک است. دست ارادت بر قبر آن فرزانة والامقام گذاشته و لب به سخن می‎گشایند استمداد اخلاص و تقوا کرده و نورانیت قبول از قبر پاکش می‎گیرند تا در عرصه‎های گوناگون توشه‎هایی همیشه جاودان همراه خویش داشته باشند.
رحمت الهی بر او باد روزی که پای حیات بر زندگانی گذارد، زمانی که به اوج ابدیت پر کشید و هنگامی که زنده شده و در پیشگاه الهی حاضر می‎گردد.



منبع : راسخون