رسالة لقاء الله فی سیر و سلوک العارفین
نویسنده : آیةالله میرزا جوادآقا ملکى تبریزى
ناشر : احمد مطهرى
ناشر : آل على (ع) - قم
چاپ اول، 1424 قمرى
نوع جلد : شومیز
قطع : وزیری
تعداد صفحه 150
نوع چاپ : چاپی
زبان : عربی
اوّل آنکه قرآن مجید کتابی است که جامعۀ بشریّت را به محکمترین و استوارترین آئین‌ها و روش‌ها و مذهب‌ها و مسلک‌ها، هدایت می‌نماید. و این معنی بسیار مهمّ و شایان دقّت است. زیرا که از زمان آدم ابوالبشر تا حال آنچه پیامبران الهی از جانب حضرت حیّ قیّوم برای إرشاد و هدایت بشر آورده‌اند؛ و گفته‌اند و
کتابهائی را که با خود نازل نموده‌اند، از دعوت به توحید، و بیان حقائق، و إرشاد مردم را به سر منزل سعادت و عبور از مراحل تهلکه، و بیماری‌های روحی و طبعی، و آنچه را که حکمای إلهی و راستین که إسلام از آنها تمجید نموده همچون لقمان حکیم، و سقراط، و افلاطون و سایرین، آورده‌اند، و بحث نموده و کتابها نوشته، و مکتب‌ها تشکیل داده، و مدرس‌‌ها بنا نموده و شاگردان أولوالقدری به عالم انسانی تحویل داده‌اند؛ و آنچه امروزه علما و دانشمندان الهی و غیر الهی برای سعادت جامعه‌ها در تلاش می‌باشند، و علوم مستقلّه به نام جامعه شناسی، و روان شناسی، فلسفه و تحقیق در بنیادهای اخلاقی، و راه و روش صحیح و راستین برای سعادت بشر، و زندگی نمودن در سایۀ آرامش و صلح و آشتی، و تمتّع از جمیع مواهب انسانی، ترتیب داده‌اند؛ و دانشگاهها و دانشکده‌ها را مملوّ از بحث و تحقیق و کنجکاوی نموده‌اند؛ و آنچه از این به بعد در اثر تکامل علوم بدست آورند، و بحث و تحقیق کنند، و کتابها بنویسند، و فلاسفه‌ای نوین به عالم ارائه دهند، و در سر میزهای گرد، و یا بیضی، و یا مستطیل و یا مسدّس و ذوزنقه بنشینند، و به آسمان پرواز کنند و کرۀ مریخ و زهره و عطارد را هم تسخیر کنند، و بخواهند عالی‌ترین برنامه را برای سعادت و ارتقاء طرح ریزی کنند، با تمام این زمینۀ وسیع و گسترده، و این وسعتِ دیدار به آئین‌های آسمانی و زمینی، معذلک قرآن؛ آری همین قرآنی که ما در جیب خود میگذاریم و و قرائت می‌کنیم، از همه آئین‌ها، و طرح‌ها، و مسلک‌ها، و قانون‌ها، قویم‌تر و استوارتر و اصیل‌تر، و پسندیده‌تر، جامعۀ بشریّت را به صلاح کلّی و سعادت مطلق، و زندگی پاک و پر بهره، و عیش گوارا هدایت می‌کند و رهبری می‌نماید.
و این بسیار مطلب مهمّی است که این آیه، امروز هم در رادیوهای ممالک اسلام و کفر خوانده می‌شود؛ علناً اظهار می‌دارد که برنامۀ او عالی‌ترین برنامه‌ها، و ارشاد و ارائه طریق او، استوارترین طُرُق است؛ و اگر مردم دنیا از سیاه و سپید، و زرد و سرخ، و شمالیّ و جنوبیّ، و شرقیّ و غربیّ، و کوهی و بیابانی، دریائی و هوائی، همه و همه جمع شوند، و در آداب، رسوم، و مرام، و عقیده، و منهاج زندگی، و روش معیشت، و تمتّع از راقی‌ترین راهی را که در جلوی پای خود گذارده‌اند، مطالعه کنند، و آنرا با احکام قرآن، از کسب و تجارت و نکاح و عبادت و صلوة و صوم و حجّ و جهاد، و دستورات توحیدی، و بیانات عرفانی و مواعظ اخلاقی و فرامین عملی، مقایسه نمایند؛ خواهند دید که: اسلام بسیار بسیار برتر و بالاتر و عالی‌تر و راقی‌تر است.
قرآن در راهی نزدیکتر و سریعتر و آسانتر بشر را به تکامل انسانی خود می‌رساند؛ و در به فعلیّت درآوردن قوا و استعدادهای نهفته، اساسی‌تر و محکمتر و أُصولی‌تر گام بر می‌دارد.
دوّم آنکه: مؤمنان و گروندگان به حضرت ربوبیّت، و معترفان به رسالت و مُقرّان به ولایت را بشارت می‌دهد که: در اثر کنکاش عملی، و جدیّت و سعی و کوشش کرداری و رفتاری خود، برای وصول به نتیجۀ رابحه و رستگاری و نجات از هواجس نفسانی، و فوز به درجات عالیه و مقامات سامیه، خداوند منّان اجر و مزد بزرگی برای آنها معیّن فرموده است. و بنابراین قرآن، کتاب بشارت، و اُمید، و شادی و خرّمی، و کامیابی است.
سوّم آنکه: به مُنکِران خدا و رسالت و ولایت که در نتیجه، انکار آخرت و روز پاداش و جزاست؛ بیم و دهشت می‌دهد که: برای آنها عذاب دردناک و ناگواری در پی‌آمد عدم ایمانشان در پیش خواهد بود.
و بنابراین قرآن، کتاب هشدار و بیدارباش و انذار و بهوش باش است.
هم کتاب اُمید و بشارت است و هم کتاب بیم و دهشت؛ در عین آنکه برنامۀ خود را در حرکت بنی آدم، قویم‌ترین برنامه‌ها، برای وصول به راستین‌ترین آئین‌ها، و درست‌ترین منهج‌ها و مرام‌ها، به شمار می‌آورد.
نظیر این سه مطلب را در بسیاری از موارد قرآن مجید می‌یابیم؛ همچون ابتدای سورۀ نمل که می‌فرماید: طسَ تِلْکَ أَیَاتُ الْقُرءَانِ وَ کِتَـٰبٍ مُّبِینٍ * هُدَیً وَ بُشْرَی لِلْمُؤمِنِینَ * الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَ یُؤْثِرُونَ الزَّکَوةَ وَ هُمْ بِالاخِرَةِ هُمْ یُؤْقِنُونَ * إِنَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ زَیَّنَا لَهُمْ أَعْمَـٰلَهُمْ فَهُمْ یَعْمَهُونَ.
(طٓس اینست ای پیامبر! آیات قرآن و کتاب آشکار. کتاب هدایت و بشارت است برای مؤمنین. آنانکه نماز را برپای می‌دارند؛ و زکوة را می‌دهند، و به آخرت ایقان و اذعان دارند و کسانیکه ایمان به آخرت نمی‌آورند، ما کردارشان را بر آنها زینت داده (و بصورت غرور و فریب بدان دلخوش و خودپسندند) و بنابراین ایشان در تحیّر و سرگردانی بسر می‌برند؛ و در شکّ و ریب و گمراهی روزگار سپری می‌کنند).
و همچنین ابتدای سورۀ کهف که می‌فرماید:
الْحَمْدُلِلَّهِ الَّذِی أَنْزَلَ عَلَی عَبْدِهِ الْکِتَـٰبَ وَ لَمْ یَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا * قَیِّمًا لِیُنْذِرَ بَأْسًا شَدِیدًا مِن لَدُنْهُ وَ یُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِینَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّـٰلِحَـٰتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا حَسَنًا * مَاکِثِینَ فِیهِ أَبَدًا * وَ یُنْذِرَ الَّذِینَ قَالُوا اتَّخَذَ اللَهُ وَلَدًا مَا لَهُم بِهِ مِن عِلْمٍ وَ لَا لاِبَائِهِم کَبُرَتْ کَلِمَةً تَخْرُجُ مِن أَفْوَاهِهِمْ إِن یَقُولُونَ إِلَّا کَذِبًا.
(حمد و ستایش اختصاص به خدا دارد، آنکه او بر بندۀ خود، کتاب را فرو فرستاد؛ و در این کتاب هیچگونه کَژی و انحراف و إعوجاجی ننهاد ـ این کتاب را قیّم و پاسدار و نگهبان و مورد اتّکای مردم نمود؛ تا آنکه منحرفان را از شدّت عذاب خدائی بترساند و مؤمنان را بشارت دهد، آنانکه اعمال صالحه و کردار شایسته دارند، مزد و پاداش آنها نیکوست، و در آن مزد و جزای الهی پیوسته و جاودانه زیست خواهند نمود؛ و درنگ و اقامت خواهند داشت. و تا اینکه بترساند آنانکه می‌گویند خداوند فرزندی را گزیده‌است (همچون یهود که عزیر را پسر خدا می‌دانند؛ و نصاری که عیسی را پسر خدا می‌خوانند؛ و همچون مشرکان که
فرشتگان سماوی را دختران خدا می‌گویند) ایشان این سخن را از روی علم و بینش نمی‌گویند، نه خودشان و نه پدرانشان دانش و آگاهی نداشته‌اند. و این سخن گزاف و سختی است که بر زبان می‌رانند، و از دهانشان بیرون می‌جهد، ایشان نمی‌گویند مگر دروغ را).
امّا دربارۀ بشارت مؤمنین و انذار بشارت مؤمنین و انذار و بیم کافرین، آیات قرآن سرشار است. زیرا قرآن جامعترین کتابهاست؛ و بهترین و روشن‌ترین راه تربیت و تکامل، با دو بال امید و خوف، و رجاء و ترس است. آنانکه تنها اُمید محض بوده‌اند، مانند حضرت عیسی بن مریم، و یا تنها خوف محض بوده‌اند مانند حضرت یحیی بن زکریا علی نبیّنا و آله علیهما الصّلاة و السّلام، درجه و مقام جامعیّت رسول الله را نداشته‌اند؛ که در او هم اُمید و هم خوف بود. فلهذا شاگردان این مکتب واسع‌تر و گسترده‌تر و جامع‌ترند.